Dyrisk bra frå Island

FILM: Liker du islandsk natur, dyr og mystikk, skal du sjå «Lamb».

LAMB

Kinopremiere: 28.01.2022. Med: Noomi Rapace, Hilmir Snær Gudnason, Björn Hlynur Haraldsson, Ingvar Eggert Sigurðsson. Sjanger: Drama / Skrekkfilm. Regi: Valdimar Jóhannsson. Nasjonalitet: Sverige / Island / Polen. Aldersgrense: 15 år. Lengde: 1 time, 43 minutt.

Island, altså. Fascinerande stad. Vilt. Vakkert. Vulkansk. Og så er dei drivande gode historieforteljarar.

Maria (Rapace) og Ingvar (Snær Gudnason) er eit barnlaust par som lever på ein gard langt unna alt. Garden ligg i storslått natur. Bileta av fjella, grasbakkane, skyene og vêret er i seg sjølv verdt kinobilletten. Eg fekk lyst til å dra til Island igjen.

Men menneska lever ikkje aleine i naturen. Dei er også omgjevne av dyr. Hestar, sauer, ein hund, ein katt. Nok ein gong blir eg slått kor fascinerande det kan vera å sjå på dyr på film. Som i fantastiske «Gunda» – den prisvinnande dokumentaren blant anna om ein gris – blir du i «Lamb» sitjande og tenkja på kva dyra tenkjer. For det er heilt soleklart at det skjer ting der, i dyreverda.

Ein dag blir eit heilt spesielt lam fødd. Eit lam Maria og Ingvar tek til seg som sitt eige barn og kallar Ada. Du treng ikkje vera professor i bibelkunne for å reflektera over namna. Maria. Ada.

Ja, eg veit at det høyrest heilt skrudd ut. Det same tenkjer Maria og Ingvar – i det minste i starten.

Og dette er jo på mange måtar heilt skrudd. Men her ligg nettopp noko av det vellukka med filmen. At debutantregissør Valdimar Jóhannsson og medforfattar Sjón – ein av Islands fremste forfattarar – klarer å laga eit truverdig, mytologisk univers av noko som er heilt skrudd. For Maria og Ingvar blir dette merkelege naturleg. Og som sjåar kjøper du også etter kvart ideen. Som i sanning ein original idé, ein original film.

Det blir ikkje sagt veldig mykje. Men bileta talar for seg. Naturen, dyra, menneska inngår alle i eit stort og mektig heile, og du skjønnar at her går føre seg mykje. Du skjønnar at dette blant anna handlar om foreldreskap. Du skjønnar det gjennom særs gode skodespelarprestasjonar. Og gjennom filming som endåtil får det til å sjå ut som om dyra er skodespelarar.

Men at dette skal vera ein skrekkfilm, forstår eg lite av. «Lamb» er tidvis urovekkande og uhyggeleg, men også inderleg og tidvis komisk. Dette er langt meir elegant enn horror som får deg til å hoppa i stolen.