«Flukt» er ein heilt spesiell dokumentar

FILM: Brennande aktuell - animert! - dokumentar om Taliban, flukt - og kjærleik.

FLUKT

Kinopremiere: 22.10.2021. Originaltittel: Flee. Sjanger: Dokumentar. Regi: Jonas Poher Rasmussen. Nasjonalitet: Norge / Danmark, 2020. Aldersgrense: 12 år. Språk: dansk/engelsk/dari. Lengde: 1 time, 29 minutt.

Parallelt med Taliban igjen har teke makta i Afghanistan kjem den prisløna, danske - og animerte! - dokumentaren «Flukt» på kino. «Flukt» handlar om 36 år gamle Amin, som hadde ein lukkeleg barndom i Kabul på 1980-talet. Men så tok Taliban makta, og Amirs familie måtte flykta. Når me møter Amin i filmen, bur han i Danmark. Vegen dit har vore lang og smertefull.

Men den sanne historia hans, er det ingen som kjenner - ikkje ein gong kjærasten Kasper. Og det er altså ei historie full av dramatikk, håp, tilbakeslag, familieband, jakta på ein heim - og kjærleik.

«Flukt» er noko så sjeldant som ein animert dokumentarfilm, ispedd ein del autentiske opptak frå Afghanistan. Ein skulle kanskje tru at teikna karakterar ville gjera dei mindre «ekte», mindre truverdige, mindre «dokumentariske» enn «ekte», levande menneske.

Men pussig nok gjer ikkje teiknefilmformatet at dokumentaren virkar mindre truverdig eller autentisk. Litt som i «Searching for Sugar Man», der ein også miksa autentiske opptak med animasjon. «Searching for Sugar Man» vann Oscar for beste dokumentar i 2013. «Flukt» vann prisen for beste dokumentarfilm då han hadde premiere på den prestisjetunge Sundance-festivalen tidlegare i år.

Det blir brukt litt ulike animasjonsteknikkar gjennom filmen. Men hovudgrepet er ein ganske enkel strek, todimensjonale teikningar, «klassisk» teiknefilm, om du vil. Det som løftar uttrykket frå det som kunne vore ein teiknefilm for barn, er historia - og måten historia blir fortalt frå. Animasjonane baserer seg på intervjua filmskapar Jonas Poher Rasmussen gjer med Amir. Intervjua er tette, nære, personlege - og vanskelege. Me får med oss tvilen, stotringa, pausane, vendingane. Amirs måte å fortelja på er ganske nedpå - og tek stadig nye og overraskande vendingar.

«Flukt» er ein heilt spesiell dokumentar. Og definitivt verdt billetten.