Kvinnekamp i Saudi-Arabia
FILM: Interessant innblikk i absurd kjønnsdelt Saudi-Arabia.
- Jan ZahlKulturjournalist
Maryam
Originaltittel: The Perfect Candidate. Med: Nora Al Awadh, Dae Al Hilali, Mila Al Zahrani. Sjanger: Drama. Regi: Haifaa Al-Mansour. Nasjonalitet: Saudi-Arabia, 2019. Aldersgrense: Tillaten for alle. Språk: arabisk. Lengde: 1 t. 44 min.
Det er ikkje ofte me ser film frå Saudi-Arabia – som visstnok ikkje opna for kinodrift før i 2018. Haifaa Al-Mansour er landets første kvinnelege filmregissør og står bak filmar som «Den grønne sykkelen» og «Mary Shelley».
«Maryam» handlar om ei anna kvinne som utfordrar konservative kulturelle og religiøse konvensjonar. Maryam – fint spelt av Mila Al Zahrani – jobbar som lege på eit medisinsk senter der vegen utanfor berre er gjørme. Enkelte mannlege pasientar nektar å la seg behandla av ei kvinne.
Men Maryam irriterer seg også på at vegen til legesenteret ikkje er asfaltert, og bestemmer seg, litt tilfeldig, for å stilla som kandidat til kommunestyret.
Det er ikkje enkelt. Éin ting er at Maryam ikkje veit noko om korleis ein driv valkamp, men minst like komplisert er det å bli teken på alvor som kvinneleg kandidat.
«Maryam» viser eit samfunn som er så kjønnsdelt og så begrensande, særleg for kvinnene, at det frå eit liberalt, vestleg perspektiv nesten er absurd. Kvinnene får ikkje reisa nokon stad utan godkjenning frå ein mannleg verje, kan ikkje vera i same rom som mennene for å snakka til dei på valmøte, må vera svært forsiktige med kva dei seier og korleis dei fører seg.
Det er kanskje her «Maryam» sin viktigaste kvalitet ligg, i at me får eit sjeldan innblikk i eit samfunn som ligg så langt unna og som me sjeldan høyrer frå. Både i avgrensingane, men også i arenaene der kvinnene er friare og seg sjølv, som bak husets fire vegger eller i bryllaup. Me får på eitt vis også eit innblikk i at det nok ligg visse føringar på korleis saudiske menn skal føra seg.
Filmen rullar og går i eit ganske roleg tempo, utan den store dramatikken eller dei store faktene. Det er interessant å få eit innblikk i saudisk kvardagsliv. Men samtidig kan jo kvardagsliv bli litt vel kvardagsleg på film.
